Theo quy định tại Điều 38 và 42 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân năm 2004 thì văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện phải được Sở Tư pháp và Phòng Tư  pháp thẩm định trước khi trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện họp biểu quyết thông qua. Quy trình là như vậy, nhưng trên thực tế ban hành VBQPPL ở các địa phương không phải nơi nào cũng như vậy.

Theo quan điểm của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), "Cơ chế ba bên có nghĩa là bất hệ thống các mối quan hệ lao động nào, trong đó Nhà nước, người sử dụng lao động, người lao động là những nhóm độc lập, mỗi nhóm thực hiện những chức năng riêng. Điều đó chỉ đơn thuần là sự chuyển đổi thành các mối quan hệ xã hội của các nguyên tắc dân chủ chính trị: tự do, đa số, sự tham gia của mỗi cá nhân vào những quyết định có liên quan tới họ. Nguyên tắc là những vấn đề chung nhưng cũng không có một đối tác đơn lẻ: Mỗi hệ thống quan hệ lao động được dựa trên sự kết hợp của các điều kiện lịch sử, chính trị, xã hội và văn hoá và mỗi hệ thống phát triển theo những nguyên tắc của cuộc chơi dưới ánh sáng của những thông số đó”(1).

1. Đặt vấn đề

Xây dựng và thực thi pháp luật là hai mặt hoạt động cơ bản của nền quản trị quốc gia. Chúng ta chỉ có thể xây dựng và thiết lập nền quản trị quốc gia hữu hiệu khi cả hoạt động xây dựng pháp luật và hoạt động thực thi pháp luật đều hiệu quả.

I. Thực trạng tổ chức và hoạt động của Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước

Sau 06 năm thực hiện Luật Trợ giúp pháp lý (TGPL), trong tổ chức và hoạt động của Trung tâm TGPL Nhà nước (gọi tắt là Trung tâm) đã đạt được kết quả:

1. Tại Khoản 1 Điều 308 Bộ luật Dân sự 2005 (BLDS 2005) quy định: “Người không thực hiện hay thực hiện không đúng nghĩa vụ dân sự thì phải chịu trách nhiệm dân sự khi có lỗi cố ý hoặc vô ý, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác”.

Nhà nước ta đang trong quá trình hoàn thiện để trở thành Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân; Nhà nước lấy pháp luật làm công cụ để điều chỉnh mọi hành vi cá nhân, các quan hệ xã hội, bảo đảm cho xã hội ổn định và phát triển bền vững. Để có được nhà nước pháp quyền như vậy, phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như: Tổ chức bộ máy từ Trung ương đến cơ sở; xây dựng hoàn thiện hệ thống luật pháp; ý thức người dân về chấp hành pháp luật; việc triển khai áp dụng pháp luật của các cơ quan hành chính cũng như kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng ….. Trong số những yếu tố trên, yếu tố nào cũng có vai trò quan trọng, nhưng suy cho cùng, các văn bản pháp luật đó có đến được người dân hay không, nhân dân có tự giác thực hiện hay không, đây là vấn đề quan trọng nhất. Như vậy, vấn đề ở đây là pháp luật phải đi vào cuộc sống và được mọi người dân tiếp nhận nó như cuộc sống cần cái ăn, cái mặc…. Cho nên, việc tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân là quan trọng nhất; là đối tượng nhiều nhất, khó khăn nhất, và đây là việc làm không thể làm một, hai lần, làm một thời gian ngắn là xong mà phải kiên trì, sáng tạo, linh hoạt cho phù hợp từng nhóm đối tượng, vùng miền, thôn, xóm và được toàn xã hội tham gia thực hiện.