Có thể nói Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (Khóa IX) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân, là một văn kiện rất quan trọng, có ý nghĩa hết sức to lớn đối với công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tạo tiền đề cho không chỉ đối với hoạt động nghiên cứu, xây dựng cơ chế chính sách ở tầm vĩ mô mà còn có tác động tích cực, sâu rộng làm chuyển biến mạnh mẽ đến các hoạt động chỉ đạo, điều hành của các cấp thẩm quyền đối với công tác này trên thực tế trong 15 năm qua.
Thực tế quá trình triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW luôn gắn kết chặt chẽ với việc triển khai thực hiện các Chương trình, Đề án về phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ qua các giai đoạn khác nhau, như: Chương trình hành động quốc gia phổ biến, giáo dục pháp luật và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, nhân dân ở xã, phường, thị trấn từ năm 2005 đến năm 2010 (ban hành kèm theo Quyết định số 212/2004/QĐ-TTg ngày 06/12/2004); Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật từ năm 2008 đến năm 2012 (ban hành kèm theo Quyết định số 37/2008/QĐ-TTg, ngày 12/3/2008); Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 04-KL/TW ngày 19/4/2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XI) về kết quả thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khoá IX) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân từ năm 2012 đến năm 2016 (ban hành kèm theo Quyết định số 409/QĐ-TTg ngày 09/4/2012); và hiện nay đang thực hiện là Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 – 2021 (ban hành kèm theo Quyết định số 705/QĐ-TTg ngày 25/5/2017). Trong mỗi Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật nói trên của Chính phủ đều có kèm theo các Đề án cụ thể giao cho các ngành chuyên môn chủ trì triển khai thực hiện.
Trong quá trình tổ chức triển khai các Chương trình, Đề án về phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ từ năm 2004 đến nay, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam luôn bám sát vào quan điểm chỉ đạo của Ban Bí thư và theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp thông qua các kế hoạch và văn bản chỉ đạo về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật hằng năm để thực hiện.
Nhìn lại 15 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW, tỉnh Quảng Nam đã đạt được nhiều thành tựu rất quan trọng, góp phần tích cực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; dưới đây xin nêu một số kết quả chuyển biến cụ thể:
1. Những thành tựu chung
Thứ nhất: là đã xây dựng được nhận thức một cách tương đối đồng bộ, thống nhất trong các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở về việc coi "công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng", đúng như tinh thần chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng trong Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003.
Thứ hai: là xây dựng được một đội ngũ những người trực tiếp làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật từ tỉnh đến cơ sở, đông đảo về số lượng và từng bước trưởng thành về chuyên môn nghiệp vụ, với tỉ lệ đã qua tập huấn, đào tạo hiện nay đạt trên 90%. Đến nay toàn tỉnh, sau khi đã qua kiện toàn, củng cố lại, đội ngũ báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh có 77 đồng chí (trước đây, vào các năm từ 2010 đến 2015, có đến 99 đồng chí); báo cáo viên pháp luật cấp huyện, từ chổ hơn 200 đồng chí vào thời điểm năm 2010, đến nay hiện có 428 đồng chí; đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật cấp xã từ chổ chưa đến 1.500 đồng chí vào năm 2010, đến nay đã có số lượng là 2.542 đồng chí; cùng với gần 9.500 hòa giải viên ở cơ sở thường xuyên hoạt động.
Bên cạnh đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật, hòa giải viên ở cơ sở, còn có đội ngũ cán bộ tham mưu quản lý, chuyên viên phụ trách công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp cấp huyện và công chức Tư pháp – Hộ tịch cấp xã... Ngoài ra, còn có đội ngũ chuyên viên pháp chế tại các sở, ngành của tỉnh; phóng viên chuyên trách của báo, đài, cổng/trang thông tin điện tử ở địa phương được giao nhiệm vụ thường xuyên thực hiện nhiệm vụ tổ chức thông tin tuyên truyền pháp luật cho cán bộ, nhân dân.
Thứ ba: về hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật, qua 15 năm triển khai thực hiện Chỉ thị 32-CT/TW, có nhiều hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật đã được các sở, ngành và các địa phương của tỉnh áp dụng đem lại hiệu quả tích cực, từ các hình thức mang tính truyền thống cho đến các hình thức có tính sáng tạo khác sau này. Các hình thức truyền thống, như: Tuyên truyền trực tiếp (tuyên truyền miệng), tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng (báo, đài, cổng/trang thông tin điện tử...), thi tìm hiểu pháp luật (thi viết, thi sân khấu hóa...), tuyên truyền trực quan tại các điểm công cộng (băng rôn, pano, áp phích...), tủ sách pháp luật... Điều đặc biệt đáng lưu ý là trong quá trình áp dụng, các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật này không ngừng được cải tiến, đổi mới một cách linh hoạt đồng thời với việc sáng sạo thêm nhiều hình thức mới. Ví dụ như, trong hoạt động tuyên truyền trực tiếp, báo cáo viên ngày càng giảm bớt việc chuyển tải thông tin một chiều, thay vào đó là dành nhiều thời gian hơn cho việc đối thoại với người dân; đến nay tại hầu hết các đơn vị, địa phương báo cáo viên đều có sử dụng màn hình, đèn chiếu nhằm tăng hiệu quả thông tin cho các đối tượng. Từ hình thức tuyên truyền trực tiếp, hiện nay nhiều đơn vị ở Quảng Nam cải tiến ứng dụng thành hình thức tư vấn trực tiếp và đối thoại chính sách pháp luật với người dân, với mục đích cung cấp kịp thời những vấn đề pháp luật mà người dân cần biết và quan tâm. Về hình thức thi tìm hiểu pháp luật, ngoài hình thức thi viết (ít sử dụng), thi sân khấu hóa, thi hái hoa dân chủ, ... hình thức thi rung chuông vàng được đang được ứng dụng rộng rãi. Hiện nay nhiều địa phương ở Quảng Nam đang sử dụng hình thức đưa các quy định của pháp luật vào dân ca bài chòi, lô tô nhằm "chuyển tải mềm" các quy định của pháp luật vào đời sống, đang thu hút được sự quan tâm của nhiều tầng lớp nhân dân. Đặc biệt, hình thức thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến, đang được một số đơn vị cấp huyện tổ chức thực hiện, bước đầu đã thu hút được nhiều đối tượng tham gia, phần lớn là thanh niên và học sinh các trường trung học phổ thông và trung học cơ sở.
Thứ tư: là vấn đề kinh phí bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Do nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, các cấp chính quyền địa phương thời gian qua đã từng bước có sự quan tâm ngày một nhiều hơn về đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất cho công tác này. Cụ thể, ở cấp tỉnh, trong những năm từ 2005 đến 2010, kinh phí dành cho hoạt động hằng năm của Hội đồng Phối hợp tỉnh là khoảng từ 50 đến 100 triệu động, hơn 5 năm trở lại đây khoản kinh phí này đã tăng lên hơn 200 triệu đồng/năm; kinh phí bố trí cho các đề án phổ biến pháp luật trong giai đoạn từ 2008 đến 2013, mỗi năm khoảng 1,5 tỉ đồng, từ sau năm 2014 có sự tăng dần theo từng năm, cho đến thời điểm hiện nay gần 2,5 tỉ đồng/năm. Đối với 18 đơn vị huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh, việc bố trí kinh phí cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cũng có sự quan tâm tích cực, thể hiện qua việc đầu tư kinh phí cho công tác này ngày một nhiều hơn. Đến nay, bình quân mức bố trí kinh phí cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở cấp huyện là từ 80 đến 100 triệu đồng/ năm/ đơn vị; có một số đơn vị bố trí hơn 200 triệu đồng/năm cho công tác này.
...
(còn nữa)

PBGDPL