Theo đề nghị của Ban Tổ chức cuộc Tọa đàm, về “Vấn đề tổ chức triển khai thực hiện các đề án phổ biến, giáo dục pháp luật ở cấp huyện và xã trong thời gian qua – Thực trạng và kiến nghị”, Phòng Tư pháp huyện Bắc Trà My tham gia một số ý kiến trao đổi về thực trạng và kiến nghị đối với công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.

Tất cả chúng ta, các ngành các cấp, các địa phương đều nhận thức sâu sắc và đầy đủ mục đích và ý nghĩa của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, xác định công tác này là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Đối với huyện Bắc Trà My, một huyện miền núi của tỉnh có trên 50% đồng bào dân tộc thiểu số, 8/13 xã, thị trấn thuộc vùng cao đặc biệt khó khăn. So với trước đây, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn huyện đã có nhiều chuyển biến tiến bộ. Trước hết là nhờ sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy đảng, sự điều hành chính quyền các cấp, sự phối hợp đồng bộ của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức hội đoàn thể và sự chung tay của các cơ quan ban ngành. Vai trò tham mưu của Phòng Tư pháp huyện và công chức Tư pháp ở cấp xã ngày càng được phát huy và làm được nhiều việc cho công tác này.

Các năm qua, huyện và các xã đã xây dựng Kế hoạch tuyên truyền pháp luật hằng năm để triển khai các công việc của các Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật, đều thường xuyên theo dõi đôn đốc phân công nhiệm vụ Báo cáo viên, Tuyên truyền viên cụ thể. Đối với Báo cáo viên cấp huyện và Tuyên truyền viên cấp xã hầu hết đều được củng cố đủ về số lượng và đảm bảo chất lượng, thường xuyên tổ chức tập huấn, duy trì và phát huy vai trò hoạt động tuyên truyền pháp luật đến cơ sở. Các mô hình tuyên truyền pháp luật như: Câu lạc bộ Trợ giúp pháp lý, Tổ hòa giải, Câu lạc bộ pháp luật, các loại hình tuyên truyền pháp luật như tuyên truyền trực quan, thi tìm hiểu pháp luật, tuyên truyền miệng, tọa đàm, các hoạt động tuyên truyền lồng ghép văn nghệ, sân khấu hóa, tuyên truyền qua hệ thống truyền thanh - truyền hình huyện và cơ sở, tủ sách pháp luật, “Ngày pháp luật” đều được triển khai áp dụng thử nghiệm có kết quả khá. 100% các văn bản pháp luật do Quốc hội ban hành trong các năm qua và các văn bản pháp luật thiết thực với đời sống của nhân dân đều được triển khai phổ biến sâu rộng, thu hút 70% người dân trong huyện được tuyên truyền pháp luật chung, 100% cán bộ công chức, viên chức, chiến sĩ lực lượng vũ trang được tuyên truyền pháp luật và trang bị kiến thức pháp luật liên quan trực tiếp tới công tác chuyên môn nghiệp vụ của ngành.

Tuy nhiên, thực trạng công tác Phổ biến Giáo dục Pháp luật trên địa bàn huyện còn nhiều khó khăn hạn chế trong triển khai thực hiện, nổi lên một số vấn đề sau:

1. Việc tổ chức “Ngày pháp luật” định kỳ hàng tháng ở từng cơ quan đơn vị, địa phương còn nhiều lúng túng trong tổ chức và chưa được hướng dẫn cụ thể nên chất lượng chưa cao. Hầu hết ở các cơ quan đơn vị bận rộn triển khai nhiều công việc chuyên môn của ngành, mỗi tháng tổ chức sinh hoạt “Ngày pháp luật” tại đơn vị chủ yếu là họp mặt trao đổi thông tin các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành mới được ban hành.

2. Việc thực hiện các Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật theo Chương trình 37 của Chính phủ, Quyết định 31/2008/QĐ-UBND của UBND tỉnh chưa được sự hướng dẫn, đôn đốc triển khai của các sở, ban, ngành chức năng tỉnh để các phòng, ban chuyên môn ở huyện có cơ sở tham mưu UBND huyện triển khai.

3. Đối với Chương trình 212, việc cấp tài liệu tuyên truyền, tờ rơi, tờ gấp, băng đĩa tuyên truyền pháp luật, sách tham khảo hướng dẫn tuyên truyền cho Báo cáo viên, Tuyên truyền viên pháp luật và phổ biến đến nhân dân khá phong phú và tương đối đầy đủ, nhưng đối với các Đề án Chương trình 37 thì ở cấp huyện và xã hầu như chưa được nhận cung cấp các tài liệu tuyên truyền để nghiên cứu sử dụng trong hoạt động tuyên truyền pháp luật so với thực hiện Chương trình 212.

4. Các chủ trương, chỉ đạo, nhiệm vụ và giải pháp tuyên truyền pháp luật đã được định hướng đầy đủ và cụ thể qua các văn bản chỉ đạo của Trung ương và Tỉnh. Tuy nhiên, thực tế triển khai ở cơ sở còn nhiều khó khăn, nhất là về nguồn lực kinh phí để đảm bảo triển khai các công việc tuyên truyền pháp luật đề ra. Phần lớn huyện và xã ngân sách còn khó khăn, chưa cân đối bổ sung kinh phí cho tuyên truyền pháp luật, cho việc triển khai các Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật của Chương trình 37 của Chính phủ và Quyết định 31 của UBND tỉnh. Kinh phí cho hoạt động tuyên truyền pháp luật của Hội đồng phối hợp huyện được UBND huyện cấp qua Phòng Tư thực hiện chỉ từ 25 - 30 triệu đồng/năm.

Bài học kinh nghiệm rút ra là nơi nào, đơn vị địa phương nào đảm bảo có đủ nguồn lực kinh phí gắn với kế hoạch nhiệm vụ thì nơi đó tổ chức triển khai tốt công tác tuyên truyền. Thực tế như ngành Tài nguyên và Môi trường cấp huyện có nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường nên công tác triển khai tuyên truyền pháp luật về môi trường rất tốt, còn hầu hết nhiều ban ngành ở huyện và các xã có nhiều khó khăn về kinh phí để triển khai các kế hoạch tuyên truyền pháp luật.

Trong các văn bản của Tỉnh và Trung ương đều quy định: kinh phí tuyên truyền pháp luật ở mỗi ban, ngành được cấp chung trong dự toán chi kinh phí hoạt động thường xuyên của mỗi ngành; ở mỗi địa phương do ngân sách địa phương cân đổi bố trí trong dự toán ngân sách hàng năm. Thế nhưng để chuyển các quy định trên thành con số cụ thể trong dự toán phân bổ kinh phí hàng năm ở mỗi ngành, mỗi địa phương cần sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh hơn nữa thì công tác triển khai tuyên truyền pháp luật mới có điều kiện khởi sắc hơn, mới thực hiện được theo Thông tư liên tịch số 73/2010 của Liên Bộ Tài chính – Bộ Tư pháp về hướng dẫn việc lập, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí bảo đảm cho công tác phổ  biến, giáo dục pháp luật.

Cần quán triệt sâu sắc trách nhiệm chỉ đạo của các cấp ủy đảng và chính quyền các cấp đối với công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân ở mỗi địa phương.

Tóm lại, trong các năm qua ở huyện Bắc Trà My công tác tuyên truyền pháp luật đã có những cố gắng nhất định, đạt một số kết quả khá. Vấn đề đảm bảo nguồn lực kinh phí gắn liền với kế hoạch nhiệm vụ Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật là quan trọng để bảo đảm đạt kết quả thiết thực và hiệu quả trong thời gian đến.

Phòng Tư pháp huyện Bắc Trà My xin trao đổi một số vấn đề  nêu trên.

Chúc cuộc Tọa đàm thành công./.

Phòng Tư pháp Huyện Bắc Trà My