Ngày 25/11/2019, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 93/2019/NĐ-CP về tổ chức, hoạt động của quỹ xã hội, quỹ từ thiện (sau đây gọi chung là quỹ) được thành lập và hoạt động tại Việt Nam. Đối tượng áp dụng của Nghị định là các công dân, tổ chức Việt Nam và cá nhân, tổ chức nước ngoài có liên quan. Theo đó, Nghị định quy định một số nội dung trọng tâm sau:
Mục đích tổ chức, hoạt động: Nghị định quy định, quỹ được tổ chức và hoạt động nhằm mục đích hỗ trợ, khuyến khích phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, thể dục, thể thao, khoa học, công nghệ, cộng đồng và từ thiện, nhân đạo, không vì mục tiêu lợi nhuận.
Về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của quỹ, Nghị định nêu rõ, quỹ thành lập và hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận; trên cơ sở tự nguyện, tự chủ, tự trang trải và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật bằng tài sản của mình; tổ chức, hoạt động của quỹ theo quy định của pháp luật và điều lệ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận; công khai, minh bạch về tổ chức, hoạt động thu, chi tài chính, tài sản của quỹ và không phân chia tài sản quỹ.
Nhà nước tạo điều kiện hoạt động theo đúng quy định của pháp luật và điều lệ của quỹ; hỗ trợ kinh phí để thực hiện các nhiệm vụ được Nhà nước giao và việc đóng góp tài sản của cá nhân, tổ chức vào quỹ được áp dụng các chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật.
Cá nhân, tổ chức nước ngoài được quyền góp tài sản cùng công dân, tổ chức Việt Nam để thành lập quỹ xã hội, quỹ từ thiện ở Việt Nam, tuy nhiên cá nhân, tổ chức nước ngoài phải đảm bảo các điều kiện sau: Phải có cam kết nộp thuế và chịu trách nhiệm về tính hợp pháp của tài sản đóng góp; cam kết thực hiện nghiêm chỉnh pháp luật Việt Nam và mục đích hoạt động của quỹ; có tài sản đóng góp thành lập quỹ theo quy định và tài sản đóng góp thành lập quỹ của cá nhân, tổ chức nước ngoài không được vượt quá 50% số tài sản đóng góp thành lập quỹ theo quy định của Nghị định này.
Tài sản đóng góp thành lập quỹ gồm: Tiền đồng Việt Nam; tài sản được quy đổi ra tiền đồng Việt Nam bao gồm: Hiện vật, ngoại tệ, giấy tờ có giá, các quyền tài sản khác của công dân, tổ chức Việt Nam là sáng lập viên, của cá nhân, tổ chức nước ngoài góp với công dân, tổ chức Việt Nam để thành lập quỹ. Đối với tài sản là trụ sở, trang thiết bị, công nghệ phải do tổ chức thẩm định giá được thành lập hợp pháp định giá, thời điểm định giá tài sản không quá 06 tháng tính đến thời điểm nộp hồ sơ thành lập quỹ. Trường hợp tài sản đóng góp thành lập quỹ bao gồm cả tài sản khác không bao gồm tiền đồng Việt Nam thì số tiền đồng Việt Nam phải đảm bảo tối thiểu 50% tổng giá trị tài sản.
Nghị định nghiêm cấm lợi dụng việc thành lập và tổ chức các hoạt động của quỹ để thực hiện các hành vi sau: Làm ảnh hưởng đến uy tín của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, cá nhân, cộng đồng; gây phương hại đến lợi ích quốc gia, an ninh, quốc phòng, khối đại đoàn kết dân tộc; Xâm hại đạo đức xã hội, thuần phong, mỹ tục, truyền thống, bản sắc dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo; Tư lợi, gian dối về tài chính trong quá trình thành lập quỹ và quỹ hoạt động; Rửa tiền, tài trợ khủng bố và các hoạt động trái pháp luật; Làm giả, tẩy xóa, chuyển nhượng, cho thuê, cho mượn, cầm cố, thế chấp giấy phép thành lập quỹ dưới bất kỳ hình thức nào; Sử dụng ngân sách nhà nước, sử dụng hoặc hỗ trợ tài sản được ngân sách nhà nước giao hoặc có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước để tham gia góp tài sản thành lập quỹ.
Bên cạnh đó, Nghị định còn quy định các nội dung liên quan đến điều kiện, thủ tục cấp giấy phép thành lập quỹ; tổ chức và hoạt động của quỹ; tài sản, tài chính của quỹ; quản lý nhà nước đối với quỹ...
Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/01/2020 và thay thế cho Nghị định số 30/2012/NĐ-CP ngày 12/4/2012 của Chính phủ về tổ chức, hoạt động của quỹ xã hội, quỹ từ thiện./.

Tấn Chánh