Luật Cư trú năm 2006 và các văn bản hướng dẫn thi hành quy định rất rõ việc nhập khẩu cho con chưa thành niên. Tuy nhiên, hiện nay các địa phương thực hiện vẫn chưa thống nhất, dẫn đến “mỗi nơi làm mỗi kiểu”  tự đặt thêm các thủ tục hành chính gây phiền hà cho công dân.

Sau đây, xin nêu một trường hợp cụ thể. Anh A có vợ ở xã B, sinh con và đăng ký khai sinh ở xã B. Tháng 12/2014, anh đến UBND xã B nhập khẩu cho con vào hộ khẩu của mẹ theo thủ tục nhập khẩu trễ hạn. Tuy nhiên, công an xã B yêu cầu anh A về tại xã mình đăng ký thường trú xin xác nhận chưa nhập khẩu con theo hộ khẩu của cha. Về phần công an xã nơi anh A đăng ký thường trú, lại yêu cầu anh B phải cung cấp khai sinh của con anh.

Theo quy định tại Điều 13 Luật Cư trú năm 2006: “nơi cư trú của người chưa thành niên là nơi cư trú của cha, mẹ; nếu cha, mẹ có nơi cư trú khác nhau thì nơi cư trú của người chưa thành niên là nơi cư trú của cha hoặc mẹ mà người chưa thành niên thường xuyên chung sống. Người chưa thành niên có thể có nơi cư trú khác với nơi cư trú của cha, mẹ nếu được cha, mẹ đồng ý hoặc pháp luật có quy định”. Theo đó, con chưa thành niên có thể nhập hộ khẩu theo cha hoặc mẹ trên cơ sở thỏa thuận giữa cha và mẹ. Việc nhập hộ khẩu cho con theo hộ khẩu của mẹ không cần xác nhận chưa nhập hộ khẩu theo hộ khẩu của cha. Do đó, việc Công an xã B yêu cầu anh A cung cấp giấy xác nhận chưa nhập khẩu con theo hộ khẩu của cha là không phù hợp với quy định của pháp luật. Nếu “vì trách nhiệm”, Công an xã B có thể xác minh việc anh A đã nhập khẩu cho con theo hộ khẩu của anh hay chưa, như làm công văn gửi Công an xã nơi anh A thường trú hoặc tiện hơn là trao đổi qua điện thoại… mà không cần phải sử dụng đến việc “đẻ” thêm thủ tục để yêu cầu công dân thực hiện.

Về phía Công an xã nơi anh A thường trú, yêu cầu anh cung cấp giấy khai sinh của con anh để xác nhận việc con anh chưa đăng ký khẩu tại địa phương cũng không phù hợp với quy định của pháp luật. Bởi trong trường hợp này chỉ cần xác nhận con anh A chưa có tên trong sổ hộ khẩu của anh A là đủ.

Qua sự việc trên, có thể thấy, ở cả hai nơi Công an xã đều tự đặt thêm các thủ tục ngoài quy định của pháp luật, gây phiền hà cho người dân. Do đó, để việc thực hiện pháp luật về cư trú được thống nhất, đảm bảo các quyền lợi của công dân, đề nghị các cơ quan có thẩm quyền cần thường xuyên hướng dẫn nghiệp vụ và chấn chỉnh những việc làm chưa đúng của những người thường xuyên tiếp nhận và giải quyết yêu cầu của công dân ở cơ sở, tránh để xảy ra tình trạng như tình huống nêu trên./.

Thanh Sơn