Ngày 05/3/2019, Chính phủ ban hành Nghị định số 24/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP ngày 21/3/2011 của Chính phủ, quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Nuôi con nuôi. So với quy định hiện hành, Nghị định mới sửa đổi, bổ sung một số nội dung đáng chú ý sau:
Đối với việc nuôi con nuôi trong nước, trường hợp cha dượng hoặc mẹ kế nhận con riêng của vợ hoặc chồng làm con nuôi; cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi thì UBND cấp xã nơi cư trú của người nhận con nuôi hoặc của người được nhận làm con nuôi thực hiện đăng ký việc nuôi con nuôi. Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi chưa chuyển vào cơ sở nuôi dưỡng được nhận làm con nuôi, thì UBND cấp xã nơi lập biên bản xác nhận tình trạng trẻ em bị bỏ rơi thực hiện đăng ký việc nuôi con nuôi; trường hợp trẻ em ở cơ sở nuôi dưỡng được nhận làm con nuôi, thì UBND cấp xã nơi có trụ sở của cơ sở nuôi dưỡng thực hiện đăng ký việc nuôi con nuôi. Như vậy, Nghị định 24/2019/NĐ-CP đã mở rộng phạm vi thẩm quyền thực hiện đăng ký việc nuôi con nuôi trong những trường hợp nêu trên (UBND cấp xã nơi cư trú) trong khi Nghị định hiện hành quy định thẩm quyền trong từng trường hợp cụ thể (UBND cấp xã nơi thường trú của người nhận con nuôi, người được nhận làm con nuôi).
Về việc rà soát, tìm người nhận trẻ em làm con nuôi, Nghị định mới quy định: Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em mồ côi cả cha và mẹ, trẻ em không nơi nương tựa đang được cá nhân, gia đình, tổ chức tạm thời nuôi dưỡng hoặc chăm sóc thay thế theo quy định của pháp luật, UBND cấp xã hàng tháng rà soát, đánh giá việc trẻ em cần được nhận làm con nuôi. Nếu có công dân Việt Nam thường trú ở trong nước nhận trẻ em làm con nuôi thì UBND cấp xã xem xét, giải quyết hoặc hướng dẫn giải quyết việc nuôi con nuôi theo quy định của pháp luật. Trường hợp tiếp nhận trẻ bị bỏ rơi, trẻ em mồ côi cả cha và mẹ, trẻ em không nơi nương tựa vào sống ở cơ sở nuôi dưỡng thì cơ sở nuôi dưỡng đánh giá việc trẻ em cần được nhận làm con nuôi. Nếu có công dân Việt Nam thường trú ở trong nước nhận trẻ em làm con nuôi thì cơ sở nuôi dưỡng giao một bộ hồ sơ trẻ em cho người nhận con nuôi để đăng ký việc nuôi con nuôi...
Quy định về thủ tục đăng ký việc nuôi con nuôi, Nghị định nêu rõ: Căn cứ vào Giấy chứng nhận nuôi con nuôi, theo yêu cầu của cha mẹ nuôi và sự đồng ý của con nuôi từ đủ chín tuổi trở lên, cơ quan đăng ký hộ tịch có thẩm quyền thực hiện việc thay đổi họ, chữ đệm và tên của con nuôi theo quy định của pháp luật dân sự và pháp luật về hộ tịch; việc bổ sung, thay đổi thông tin về cha, mẹ trong Giấy khai sinh của con nuôi được thực hiện theo quy định của pháp luật về hộ tịch.
Bên cạnh đó, Nghị định 24/2019/NĐ-CP thay thế, bãi bỏ một số quy định của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP. Cụ thể: Thay thế cụm từ "công nhận việc nuôi con nuôi đã được đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài" thành "ghi vào Sổ đăng ký nuôi con nuôi việc nuôi con nuôi đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài" tại khoản 2 Điều 1 và Mục 6 Chương II. Bỏ cụm từ "của người đứng đầu tổ chức con nuôi nước ngoài theo quy định tại điểm e và" tại khoản 3 Điều 5. Bãi bỏ khoản 3 Điều 3, Điều 11, điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 31.
Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 25-4-2019./.

Tấn Chánh