Ngày 8 tháng 10 năm 2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 126/2024/NĐ-CP quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội. Nghị định này không chỉ bổ sung, hoàn thiện khung pháp lý, mà còn tạo cơ sở cho việc nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý các hội, thúc đẩy hoạt động hội phát triển đúng định hướng, phù hợp với quy định pháp luật và đáp ứng nhu cầu của xã hội.
Nghị định này bao gồm một số nội dung chính như sau:
1. Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng
Nghị định 126/2024/NĐ-CP có phạm vi áp dụng rộng rãi đối với các hội được thành lập theo quy định của pháp luật, bao gồm các hội có tư cách pháp nhân và không có tư cách pháp nhân. Cụ thể, Nghị định điều chỉnh các hoạt động liên quan đến thành lập, hoạt động, quản lý và giám sát hoạt động của các hội. Đây là cơ sở pháp lý để các hội vận hành một cách hiệu quả, tránh những tồn tại như hoạt động tự phát, chưa tuân thủ quy định.
2. Điều kiện và thủ tục thành lập hội
Theo Nghị định, để thành lập một hội, các cá nhân hoặc tổ chức phải đáp ứng những điều kiện nhất định về số lượng thành viên, mục đích hoạt động rõ ràng và không vi phạm pháp luật. Các điều kiện này được quy định chi tiết nhằm ngăn ngừa các hội hoạt động trái phép hoặc mập mờ về chức năng, nhiệm vụ. Thủ tục thành lập hội cũng được quy định với quy trình thẩm định chặt chẽ, bảo đảm tính minh bạch và công bằng. Các tổ chức hoặc cá nhân cần nộp hồ sơ đăng ký thành lập hội với các cơ quan có thẩm quyền và việc cấp phép thành lập sẽ chỉ được thực hiện sau khi hồ sơ được thẩm định kỹ lưỡng.
3. Quản lý và giám sát hoạt động hội
Trong quá trình hoạt động, các hội phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, bao gồm việc thực hiện báo cáo định kỳ về tài chính, công khai thông tin hoạt động và đảm bảo các hoạt động đều hướng đến các mục tiêu đã đăng ký. Các hội cũng phải có cơ chế báo cáo về tình hình hoạt động, đảm bảo tính minh bạch với các thành viên cũng như cơ quan quản lý. Đặc biệt, các cơ quan chức năng có thẩm quyền được giao nhiệm vụ giám sát, kiểm tra và thanh tra hoạt động của các hội nhằm ngăn ngừa tình trạng vi phạm, phát hiện sớm những bất cập để có biện pháp xử lý phù hợp.
4. Chế tài xử lý vi phạm đối với các hội
Nghị định 126/2024/NĐ-CP quy định cụ thể về các hình thức xử lý vi phạm đối với các hội không tuân thủ các quy định. Các hình thức xử lý bao gồm đình chỉ hoạt động tạm thời, thậm chí giải thể trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng. Tùy thuộc vào mức độ vi phạm và hậu quả gây ra, các hình thức xử phạt có thể được áp dụng để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, bảo vệ quyền lợi của các thành viên và người tham gia hoạt động hội, đồng thời tránh những tác động tiêu cực của các hội vi phạm tới cộng đồng và xã hội.
5. Quy định về giải thể hội
Nghị định cũng đề cập chi tiết các quy định về việc giải thể hội, bao gồm các trường hợp và điều kiện giải thể. Cụ thể, hội sẽ bị giải thể nếu không còn đáp ứng các điều kiện hoạt động theo quy định hoặc có hành vi vi phạm pháp luật ở mức độ nghiêm trọng. Trong trường hợp tự nguyện giải thể, hội cần thực hiện đầy đủ các quy trình pháp lý và đảm bảo các quyền lợi hợp pháp của các thành viên liên quan. Quy định này góp phần đảm bảo các hội được vận hành và chấm dứt hoạt động trong khuôn khổ pháp luật.
Nghị định số 126/2024/NĐ-CP có hiệu lực kể từ ngày 26 tháng 11 năm 2024 và thay thế Nghị định số 45/2010/NĐ-CP ngày 21 tháng 4 năm 2010 của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội và Nghị định số 33/2012/NĐ-CP ngày 13 tháng 4 năm 2012 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 45/2010/NĐ-CP.
Bãi bỏ Quyết định số 68/2010/QĐ-TTg ngày 01 tháng 11 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc quy định hội có tính chất đặc thù và Quyết định số 71/2011/QĐ-TTg ngày 20 tháng 12 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm, hỗ trợ kinh phí từ ngân sách nhà nước đối với các hội có tính chất đặc thù./.

- P.Q -