Quảng Nam có 2 tuyến biên giới dài 282,422 km, trong đó tuyến biên giới đất liền tiếp giáp với nước bạn Lào dài 157,422 km, có địa hình rừng núi hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt, đường sá đi lại khó khăn, địa bàn biên giới gồm 14 xã, 79 thôn, thuộc hai huyện Tây Giang và Nam Giang. Tuyến biển đảo có bờ biển dài 125 km, khu vực biên giới biển gồm 15 xã/108 thôn, khối phố thuộc các huyện Duy Xuyên, Thăng Bình, Núi Thành, thị xã Điện Bàn, thành phố Tam Kỳ và thành phố Hội An.
BĐBP tỉnh là lực lượng chuyên trách trong công tác bảo vệ chủ quyền biên giới, biển đảo trên địa bàn tỉnh; phối hợp với các lực lượng đấu tranh phòng chống tội phạm; củng cố cơ sở chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn; tổ chức kiểm soát người và phương tiện qua lại cửa khẩu, cảng biển, khu vực biên giới; thực hiện công tác đối ngoại Biên phòng...
Trong những năm qua, BĐBP tỉnh đã chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành đoàn thể của tỉnh; cấp ủy, chính quyền các địa phương triển khai thực hiện tốt Chỉ thị 32-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng (Khóa IX); Đề án "Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2017 - 2021".
Hơn nữa, để làm cơ sở nâng cao hiệu quả công tác phối hợp, Đảng ủy BĐBP tỉnh đã ký quy chế phối hợp với các huyện ủy, thị ủy, thành ủy biên giới, biển đảo. Đảng ủy các đồn biên phòng ký quy chế phối hợp với đảng ủy các xã, phường biên giới, biển đảo. Tổ chức phân công đảng viên các đồn Biên phòng tham gia sinh hoạt tại các chi bộ thôn, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy các chi bộ, từ đó nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật trên địa bàn.
Hằng năm, phối hợp với các xã, phường biên giới tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ, báo cáo viên, tuyên truyền viên, già làng, người có uy tín kết hợp với biểu diễn văn nghệ phục vụ nhân dân địa bàn. Tổ chức khảo sát trang bị tủ sách pháp luật cho các xã, phường biên giới, hải đảo, đến nay hơn 80% các xã, phường, trên 50% các thôn ở địa bàn biên giới, hải đảo có tủ sách với hàng trăm đầu sách pháp luật. Triển khai xây dựng và duy trì tốt hoạt động phòng đọc biên giới, đến nay, BĐBP đã triển khai 4 phòng đọc biên giới ở 4 đồn Biên phòng tuyến biên giới.
Đặc biệt, những năm qua, BĐBP tỉnh đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương khu vực biên giới, biển đảo triển khai duy trì, nhân rộng một số mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật tiêu biểu như:
Mô hình "Điểm sáng văn hóa vùng biên", trong đó, tập trung lựa chọn những thôn vùng sâu, vùng xa, đặc biệt khó khăn hoặc địa bàn có nhiều tập tục lạc hậu, mê tín dị đoan để tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, đoàn kết, giúp đỡ nhau xây dựng đời sống văn hóa mới.
Mô hình điểm về phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, lấy cấp xã để thành lập, hiện nay, đã triển khai ở 9/14 xã biên giới, thành lập Ban chỉ đạo, tổ tư vấn, kiện toàn, hợp nhất các câu lạc bộ pháp luật xã, tổ chức tập huấn, tuyên truyền bằng nhiều hình thức, chú trọng tổ chức các buổi tư vấn cho nam, nữ thanh, thiếu niên nâng cao nhận thức về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
Đặc biệt, BĐBP tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị phối hợp với địa phương xây dựng mô hình "Thôn không có người vi phạm pháp luật", qua 5 năm thực hiện, tình hình vi phạm pháp luật ở các thôn đã triển khai mô hình có chiều hướng giảm. Sắp tới BĐBP sẽ phối hợp với các địa phương để nhân rộng trên 100% các xã, phường biên giới, biển đảo.
Để có kênh tuyên truyền, vận động hàng ngày, đã chỉ đạo các đồn Biên phòng phối hợp với địa phương thành lập các câu lạc bộ không sinh còn thứ ba (mỗi thôn 01 CLB), tộc họ văn hóa (4 tộ họ), hàng năm, tổ chức các lớp tập huấn kiến thức về pháp luật cho chủ nhiệm các câu lạc bộ, trưởng tộc, già làng...để nhân dân tự tuyên truyền, giáo dục con cháu trong cuộc sống hàng ngày.
Để nắm tình hình, vận động nhân dân hai bên biên giới không vi phạm pháp luật, đặc biệt là di cư tự do, kết hôn không giá thú. Đã phối hợp với các địa phương triển khai mô hình kết nghĩa thôn - bản hai bên biên giới. Thực hiện Chương trình "Chung tay vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau", "Đồng hành cùng phụ nữ biên cương", xây dựng nông thôn mới, đã chỉ đạo các đồn Biên phòng phân công đảng viên BĐBP phụ trách các hộ gia đình trên địa bàn, vận động các nguồn lực xây dựng công trình dân sinh, nhà ở, giúp đỡ cây trồng, con vật nuôi, tập huấn kỹ thuật canh tác giúp nhiều gia đình thoát nghèo bền vững, qua đó xóa bỏ các hủ tục lạc hậu.
Bên cạnh đó, BĐBP tỉnh đã triển khai thực hiện Chương trình "Nâng bước em tới trường", "Con nuôi BĐBP", BĐBP tỉnh chỉ đạo các đơn vị ưu tiên nhận đỡ đầu các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, có nguy cơ bỏ học (hiện nay, nhận đỡ đầu tổng cộng 81 em, nhận con nuôi: 06 em), để từ đó, tuyên truyền, động viên, giúp đỡ các em tiếp tục đến trường, góp phần hiệu quả giảm thiểu tảo hôn trên địa bàn.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương cơ sở trong tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân khu vực biên giới, biển đảo có mặt chưa chặt chẽ, chưa sâu rộng, hình thức chưa phong phú; nhận thức của một bộ phận nhân dân về pháp luật có mặt chưa toàn diện; kinh phí, phương tiện vật chất phục vụ công tác tuyên truyền còn chưa đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ tuyên truyền.
Để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân vùng biển giới, biển đảo trong thời gian tới tôi đề nghị cần triển khai thực hiện một số giải pháp trọng tâm sau:
Một là, BĐBP tỉnh, cấp ủy, chính quyền địa phương trên cơ sở nhiệm vụ chính trị, nghiên cứu nắm chắc đặc điểm, tình hình từng địa bàn, đối tượng từ đó xác định nội dung, phương pháp phối hợp cụ thể, tập trung phối hợp tuyên truyền giải quyết dứt điểm một số vấn đề trọng tâm trên địa bàn như: Tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, khai thác lâm, khoáng sản trái phép ở địa bàn biên giới, ô nhiễm môi trường, tranh chấp đất đai, đền bù giải tỏa, đánh bắt thủy sản trái phép...ở địa bàn biển, đảo.
Hai là, tăng cường phối hợp thực hiện các chính sách về phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, trình độ dân trí. Khơi dậy tính tích cực trong mỗi người dân, có phương thức tác động làm thay đổi cách nghĩ, cách nhìn, cách tiếp cận pháp luật trong nhân dân trên địa bàn biên giới, biển đảo.
Ba là, tăng cường tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, già làng, trưởng thôn, khối phố, người có uy tín trên địa bàn để nâng cao hiệu quả tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật. Kịp thời hướng dẫn, cung cấp thông tin cho đội ngũ báo cáo viên cơ sở, cơ quan thông tin đại chúng.
Bốn là, nghiên cứu đa dạng hóa các nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền pháp luật như: Thông qua các buổi họp thôn, sinh hoạt văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao; qua hệ thống truyền thanh nội bộ, hình ảnh trực quan tại xã, phường, thị trấn; thông qua già làng, trưởng thôn, người có uy tín; qua con em người đồng bào dân tộc thiểu số...
Năm là, phối hợp thực hiện, nhân rộng một số mô hình đã triển khai thành công thời gian qua. Đặc biệt là, mô hình tăng cường cán bộ BĐBP cho các xã biên giới, nếu làm tốt việc này, ngoài phát huy vai trò của cán bộ tăng cường trong tham mưu địa phương phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng cơ sở chính trị, còn là cầu nối giữa địa phương và các đồn Biên phòng, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả công tác phối hợp.
Sáu là, phối hợp mở các lớp dạy tiếng dân tộc cho cán bộ, chiến sĩ, công chức, viên chức, người lao động làm phương tiện để giao tiếp hiệu quả với nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số./.

Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh