Ngày 14/02/2015, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 16/2015/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập. Theo đó, Nghị định tạo khung pháp lý để các bộ, ngành có liên quan trình Chính phủ ban hành các văn bản quy định về cơ chế tự chủ đối với các lĩnh vực cụ thể phù hợp với đặc thù của ngành, lĩnh vực.

Nghị định số 16/2015/NĐ-CP có một số điểm cần quan tâm như sau:

Thứ nhất, về phân loại đơn vị sự nghiệp công lập, Nghị định phân loại theo mức độ tự chủ về tài chính của các đơn vị cả về chi thường xuyên và chi đầu tư. Theo đó, có 4 loại đơn vị sự nghiệp công lập gồm: đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư; đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm chi thường xuyên; đơn vị sự nghiệp công tự bảo đảm một phần chi thường xuyên; đơn vị sự nghiệp công do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên.

Thứ hai, tương ứng với từng loại hình đơn vị sự nghiệp công lập, Nghị định quy định việc tự chủ của các đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, nhân sự và tài chính trên nguyên tắc các đơn vị tự đảm bảo kinh phí hoạt động càng nhiều thì mức độ tự chủ càng cao, để khuyến khích các đơn vị tăng thu, giảm dần bao cấp từ ngân sách nhà nước, trong đó có bao cấp tiền lương tăng thêm để dần chuyển sang các loại hình đơn vị tự đảm bảo chi thường xuyên, đơn vị tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư.

Thứ ba, để có bước đi phù hợp nhằm tạo điều kiện từng bước thực hiện tính đủ giá dịch vụ sự nghiệp công vào chi phí, Nghị định đã dành một mục quy định cụ thể về  giá, phí dịch vụ sự nghiệp công; trong đó, quy định rõ về cách xác định giá dịch vụ sự nghiệp công không sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước và giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước. Đồng thời, quy định lộ trình tính giá như sau: Đến năm 2016, mức giá tính đủ tiền lương (theo lương ngạch, bậc, chức vụ do Nhà nước quy định đối với đơn vị sự nghiệp); đến năm 2018 mức giá tính đủ chi phí tiền lương, chi phí trực tiếp và chi phí quản lý (chưa tính chi phí khấu hao tài sản cố định); đến năm 2020, mức giá tính đủ chi phí tiền lương, chi phí trực tiếp, chi phí quản lý và chi phí khấu hao tài sản cố định. Đối với các đơn vị có khả năng thực hiện sớm hơn, Nghị định cho phép căn cứ vào tình hình thực tế, các đơn vị sự nghiệp công lập có đủ điều kiện được thực hiện trước lộ trình quy định nêu trên.

- Thứ tư, Nghị định số 16/2015 có quy định chuyển tiếp theo hướng trong khi Chính phủ chưa ban hành văn bản thay thế, các đơn vị sự nghiệp công theo từng lĩnh vực được tiếp tục thực hiện cơ chế tự chủ theo Nghị định số 43/2006/NĐ-CP và các quy định hiện hành về tự chủ trong các lĩnh vực.

Nghị định số 16/2015 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 06/4/2015 và thay thế Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 về quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập./.

                                                                   Lê Hằng Vân