Luật Hộ tịch năm 2014 được Quốc hội khoá XIII thông qua ngày 20/11/2014, tại kỳ thứ 8. Đây là lần đầu tiên các quy định điều chỉnh hoạt động đăng ký, quản lý hộ tịch đối với các sự kiện liên quan đến nhân thân một cá nhân như: sinh, tử, kết hôn, nhận cha, mẹ, con, giám hộ… được nâng lên thành Luật. Luật Hộ tịch có những quy định cải cách mạnh mẽ về trình tự, thủ tục đăng ký hộ tịch, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, như: Đơn giản hoá và cắt giảm nhiều giấy tờ không cần thiết khi đăng ký hộ tịch; giảm thời hạn giải quyết công việc về hộ tịch; xây dựng cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc, UBND cấp huyện giải quyết toàn bộ các việc đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài; thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú trong nước, xác định lại dân tộc. Luật sẽ có hiệu lực thi hành kể từ 01/01/2016. Thành phố Tam Kỳ đã chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai thi hành. Cụ thể là:

Hoàn thành việc tuyên truyền Luật Hộ tịch ở 109 thôn, khối phố: Ngay sau khi Luật Hộ tịch năm 2014 được thông qua, thành phố Tam Kỳ đã đưa Luật Hộ tịch vào chương trình phổ biến giáo dục pháp luật năm 2015. Sau đó ban hành riêng kế hoạch triển khai Luật Hộ tịch và mời báo cáo viên pháp luật tỉnh về triển khai tại Hội nghị cấp thành phố cho lãnh đạo các phòng, ban, ngành, đoàn thể và UBND các xã, phường, công chức Tư pháp – Hộ tịch cấp xã. Tiếp đó, Phòng Tư pháp đã ký kết kế hoạch liên tịch với các cơ quan, mặt trận, đoàn thể và tổ chức hội nghị quán triệt nội dung của luật cho hội viên các hội và đoàn viên thanh niên trên toàn địa bàn thành phố. Đặc biệt, ở 13/13 xã, phường đã tiến hành tuyên truyền nội dung Luật Hộ tịch này cho cán bộ, công chức cấp xã và quân dân chính của các thôn, khối phố. Đến tháng 10/2015, thành phố Tam Kỳ đã hoàn thành việc tuyên truyền Luật Hộ tịch đến toàn thể nhân dân 109 thôn, khối phố trên địa bàn thành phố.

Hoàn thiện hệ thống cơ sở vật chất: Hiện nay 100% công chức làm công tác đăng ký, quản lý hộ tịch trên địa bàn thành phố (Phòng Tư pháp và Tư pháp - Hộ tịch xã, phường) đều được trang bị máy vi tính để sử dụng cho việc tiếp nhận và đăng ký hộ tịch. Một số UBND xã, phường bố trí máy in riêng cho cán bộ làm công tác hộ tịch, còn lại đa số cán bộ làm công tác hộ tịch tại phường, xã sử dụng chung máy in tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND xã, phường. Về đường truyền kết nối internet, 100% số máy vi tính sử dụng trong đăng ký, quản lý hộ tịch đều được kết nối internet với chất lượng đường truyền internet đảm bảo, thông suốt, phục vụ tốt cho việc sử dụng trong tiếp nhận, giải quyết hồ sơ hộ tịch.

Sử dụng thành thạo phần phần mềm điện tử đăng ký và quản lý hộ tịch (hotich.vn): Phần mềm HOTICH.VN được xây dựng trên nền tảng công nghệ điện toán đám mây, chạy Online trên nền tảng web, dữ liệu được quản lý tập trung, người dùng có thể truy cập sử dụng mọi lúc, mọi nơi, trên mọi thiết bị (máy tính, laptop, điện thoại, máy tính bảng) qua Internet. Tháng 12/2014, thành phố Tam Kỳ đã tổ chức tập huấn sử dụng phần mềm điện tử đăng ký và quản lý hộ tịch và được nhân viên công ty Misa chi nhánh Đà Nãng trực tiếp triển khai. Thời gian đầu khi áp dụng phầm mềm cũng có một số khó khăn như lỗi phôi khi in, thông tin chưa thống nhất…Tuy nhiên sau một thời gian vừa sử dụng, hiện nay phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch hotich.vn đã được công chức phụ trách công tác hộ tịch thực hiện khá thành thạo và thông suốt. Phần mềm HOTICH.VN đã sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu nghiệp vụ theo quy định Luật Hộ tịch.

Rà soát, đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ hộ tịch, kiện toàn đội ngũ công chức làm công tác hộ tịch: Thời gian qua thành phố Tam Kỳ đã chú trọng kiện toàn đội ngũ công chức làm công tác hộ tịch từ việc tuyển dụng, phân công, điều động người làm công tác hộ tịch đảm bảo đúng tiêu chuẩn của công chức làm công tác hộ tịch theo quy định tại Luật Hộ tịch. Thường xuyên thực hiện công tác bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng làm việc cho đội ngũ công chức làm công tác hộ tịch trên địa bàn nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trong hoạt động đăng ký, quản lý hộ tịch. Thành phố đã cử công chức phụ trách công tác hộ tịch thành phố tham gia lớp tập huấn nghiệp vụ Luật Hộ tịch 2014 và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hộ tịch tại thành phố Hồ Chí Minh. Tiếp đó, Phòng Tư pháp cũng đã tham mưu UBND thành phố tổ chức hội nghị trao đổi nghiệp vụ chuyên môn về hộ tịch cho công chức Tư pháp – hộ tịch xã phường để cùng nhau trao đổi, thảo luận các vướng mắc và đưa ra các giải pháp nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ khi Luật Hộ tịch 2014 có hiệu lực. Bên cạnh đó, Phòng Tư pháp cũng tham mưu UBND thành phố ban hành công văn yêu cầu các xã, phường tiến hành đăng ký thực hiện thí điểm đăng ký hộ tịch trực tuyến, đăng ký lĩnh vực áp dụng thí điểm trực tuyến.

Với sự chuẩn bị khá chu đáo và đầy đủ về mọi mặt, cán bộ và nhân dân thành phố Tam Kỳ tin rằng sẽ thực hiện tốt quy định của Luật Hộ tịch năm 2014, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý dân cư, hoàn thiện công tác đăng ký, quản lý hộ tịch ở nước ta theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại./.

Thúy Sương