Ngày 31/12/2014, Chính phủ ban hành Nghị định số 126/2014/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hôn nhân và gia đình (HN&GĐ) năm 2014, trong đó Nghị định quy định chi tiết về áp dụng tập quán về HN&GĐ, chế độ tài sản của vợ chồng, giải quyết các việc về HN&GĐ có yếu tố nước ngoài.

Áp dụng tập quán về HN&GĐ: Nghị định nêu rõ trong thời hạn ba năm kể từ ngày Nghị định có hiệu lực, UBND cấp tỉnh căn cứ thực tiễn tại địa phương xây dựng, trình HĐND cùng cấp phê duyệt danh mục các tập quán về HN&GĐ được áp dụng tại địa phương và sửa đổi, bổ sung danh mục tập quán đã ban hành. Các Bộ, ngành liên quan và UBND các cấp phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xây dựng, thực hiện các chính sách, biện pháp để tạo điều kiện để người dân thực hiện các quy định của pháp luật về HN&GĐ; phát huy truyền thống, tập quán tốt đẹp thể hiện bản sắc của mỗi dân tộc, xóa bỏ tập quán lạc hậu về HN&GĐ; tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật về HN&GĐ, vận động người dân phát huy truyền thống, tập quán tốt đẹp và xóa bỏ tập quán lạc hậu về HN&GĐ.

Chế độ tài sản của vợ chồng: Nghị định hướng dẫn cụ thể thu nhập hợp pháp khác của vợ, chồng trong thời kỳ hôn nhân bao gồm: khoản tiền thưởng, tiền trúng thưởng xổ số, tiền trợ cấp, trừ trường hợp đó là tài sản riêng khác của vợ, chồng theo quy định của pháp luật; tài sản mà vợ, chồng được xác lập quyền sở hữu theo quy định của Bộ luật Dân sự đối với vật vô chủ, vật bị chôn giấu, bị chìm đắm, vật bị đánh rơi, bị bỏ quên, gia súc, gia cầm bị thất lạc, vật nuôi dưới nước; thu nhập hợp pháp khác theo quy định của pháp luật. Tài sản riêng khác của vợ, chồng theo quy định của pháp luật bao gồm: quyền tài sản đối với đối tượng sở hữu trí tuệ theo quy định của pháp luật sở hữu trí tuệ; tài sản mà vợ, chồng xác lập quyền sở hữu riêng theo bản án, quyết định của Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền khác; khoản trợ cấp, ưu đãi mà vợ, chồng được nhận theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng; quyền tài sản khác gắn liền với nhân thân của vợ, chồng. Nghị định cũng giải thích hoa lợi phát sinh từ tài sản riêng của vợ, chồng là sản vật tự nhiên mà vợ, chồng có được từ tài sản riêng của mình; lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của vợ, chồng là khoản lợi mà vợ, chồng thu được từ việc khai thác tài sản riêng của mình. Việc đăng ký tài sản chung của vợ chồng được quy định như sau: Tài sản chung của vợ chồng phải đăng ký theo quy định tại Điều 34 của Luật HN&GĐ bao gồm quyền sử dụng đất, những tài sản khác mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sử dụng, quyền sở hữu. Đối với tài sản chung của vợ chồng đã được đăng ký và ghi tên một bên vợ hoặc chồng thì vợ, chồng có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền cấp đổi giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng đất để ghi tên của cả vợ và chồng. Trong trường hợp tài sản chung được chia trong thời kỳ hôn nhân mà trong giấy chứng nhận quyền sở hữu, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi tên cả vợ và chồng thì bên được chia phần tài sản bằng hiện vật có quyền yêu cầu cơ quan đăng ký tài sản cấp lại giấy chứng nhận quyền sở hữu, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên cơ sở văn bản thỏa thuận của vợ chồng hoặc quyết định của Tòa án về chia tài sản chung.

Về chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận: Trường hợp lựa chọn áp dụng chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì vợ chồng có thể thỏa thuận về xác định tài sản theo một trong các nội dung: Tài sản giữa vợ và chồng bao gồm tài sản chung và tài sản riêng của vợ, chồng; giữa vợ và chồng không có tài sản riêng của vợ, chồng mà tất cả tài sản do vợ, chồng có được trước khi kết hôn hoặc trong thời kỳ hôn nhân đều thuộc tài sản chung; giữa vợ và chồng không có tài sản chung mà tất cả tài sản do vợ, chồng có được trước khi kết hôn và trong thời kỳ hôn nhân đều thuộc sở hữu riêng của mỗi người có được tài sản đó; xác định theo thỏa thuận khác của vợ chồng. Trường hợp áp dụng chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì khi xác lập, thực hiện giao dịch vợ, chồng có nghĩa vụ cung cấp cho người thứ ba biết về những thông tin liên quan; nếu vợ, chồng vi phạm nghĩa vụ này thì người thứ ba được coi là ngay tình và được bảo vệ quyền lợi theo quy định của Bộ luật Dân sự.

Ngoài ra, Nghị định cũng hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục, thời hạn giải quyết hồ sơ và trách nhiệm quản lý nhà nước về HN&GĐ có yếu tố nước ngoài.

Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/02/2015 – xem tại đây./.

Minh Tâm