Để thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa đối với người có công với cách mạng, thời gian qua Nhà nước ta đã ban hành và thực hiện rất nhiều chế độ, chính sách ưu đãi. Đến nay, cả nước có hơn 8,8 triệu người có công, trong đó hơn 1,5 triệu người đang được hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng của Nhà nước. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều trường hợp người có công là thương binh, liệt sĩ bị mất hồ sơ gốc nên chưa được hưởng các chính sách ưu đãi. Theo thống kê đến 2009, cả nước còn tồn đọng 8000 hồ sơ chưa xác nhận được liệt sỹ, thương binh.

Khắc phục tình trạng này, liên Bộ Quốc phòng và Bộ Lao động-Thương binh & Xã hội đã ban hành Thông tư liên tịch 28/2013/TTLT-BLĐTBXH-BQP ngày 22/10/2013, có hiệu lực ngày 15/12/2013 để hướng dẫn xác nhận liệt sĩ, thương binh, người hưởng chính sách như thương binh trong chiến tranh không còn giấy tờ. Theo đó, Thông tư đã hướng dẫn xác nhận liệt sỹ, thương binh, người hưởng chính sách như thương binh đối với người hy sinh, bị thương trong chiến đấu, trực tiếp phục vụ chiến đấu từ ngày 31/12/1991 trở về trước không còn giấy tờ với trình tự, thủ tục như sau:

Đối với liệt sỹ: Đơn đề nghị xác nhận liệt sỹ của thân nhân liệt sỹ kèm theo một trong các loại giấy tờ như: Danh sách liệt sỹ lưu tại cơ quan, đơn vị có ghi tên người hy sinh hoặc giấy tờ có giá trị pháp lý lập từ 31/12/1994 trở về trước có ghi nhận là liệt sỹ hoặc hy sinh trong chiến đấu, trực tiếp phục vụ chiến đấu…; và các loại giấy tờ khác: Giấy xác nhận của Hội cựu chiến binh cấp xã, Hội người cao tuổi cấp xã về xác nhận liệt sỹ; Danh sách niêm yết công khai và Biên bản niêm yết công khai do UBND cấp xã lập (thời gian niêm yết tối thiểu là 15 ngày và thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương để lấy ý kiến nhân dân); Biên bản họp Hội đồng xác nhận liệt sỹ cấp xã; Biên bản họp xét duyệt từng hồ sơ của Ban chỉ đạo xét duyệt xác nhận người có công cấp huyện; Giấy báo tử theo thẩm quyền; Bản khai tình hình thân nhân liệt sỹ theo mẫu.

Hồ sơ được lập thành 02 bộ, trường hợp Chủ tịch UBND cấp huyện báo tử thì chuyển 02 bộ về Sở Lao động - Thương binh & Xã hội; trường hợp khác thì chuyển 01 bộ về cơ quan có thẩm quyền cấp giấy báo tử và 01 bộ chuyển về Sở Lao động - Thương binh & Xã hội.

Đối với người bị thương: Người bị thương lập bản khai cá nhân, kèm theo một trong những giấy tờ chứng minh tham gia cách mạng như: Lý lịch cán bộ, lý lịch đảng viên, lý lịch quân nhân, lý lịch công an nhân dân, quyết định phục viên, xuất ngũ, thôi việc hoặc các giấy tờ có giá trị pháp lý lập từ 31/12/1994 trở về trước…; và các loại giấy tờ: Giấy xác nhận của Hội cựu thanh niên xung phong cấp xã đối với người bị thương tham gia thanh niên xung phong ( cấp dưới không có thì Hội cấp trên xác nhận); Giấy xác nhận đề nghị của Hội Cựu chiến binh, Hội người cao tuổi cấp xã về xác nhận người hưởng chính sách như thương binh; Danh sách niêm yết công khai và Biên bản niêm yết công khai do UBND cấp xã lập ( thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương để lấy ý kiến nhân dân trong thời hạn tối thiểu 15 ngày); Biên bản họp Hội đồng xác nhận người hưởng chính sách như thương binh cấp xã; Biên bản họp xét duyệt từng hồ sơ của Ban chỉ đạo xét duyệt xác nhận người có công cấp huyện; Biên bản kiểm tra vết thương thực thể của cơ quan y tế cấp huyện; Giấy chứng nhận bị thương theo thẩm quyền.

Hồ sơ được lập thành 02 bộ, trường hợp Chủ tịch UBND cấp huyện cấp giấy chứng nhận bị thương thì chuyển 02 bộ về Sở Lao động - Thương binh & Xã hội; trường hợp khác thì chuyển 01 bộ về cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận bị thương và 01 bộ chuyển về Sở Lao động - Thương binh & Xã hội.

Hy vọng rằng với cơ chế nêu trên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cấp có thẩm quyền sớm giải quyết những trường hợp còn tồn đọng về chế độ đối với liệt sỹ, thương binh trong chiến tranh bị thất lạc giấy tờ, để bản thân thương binh và thân nhân liệt sỹ được hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước./.

                                                Lê Hằng Vân